“The Experience of Dreaming”
Εγκαίνια: Δευτέρα 2 Οκτωβρίου και ώρα 7.00 μ.μ.
Διάρκεια: 2 έως 5 Οκτωβρίου 2017
To Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών Τσιχριτζή
και η Hellenic Art Vioma
παρουσιάζουν την ομαδική εικαστική έκθεση
“The Experience of Dreaming”
Άγγελος, Στρατής Αθηναίος, Αχιλλέας Αϊβάζογλου, Άννα Αντάρτη, Περικλής Αντωναρόπουλος,
Έφη Βερικίου, Βίκυ Γεωργιοπούλου, Νίκος Γυφτάκης, Μιλένα Δημητροκάλλη, Ιωάννα Καζάκη,
Μαρίνα Κοράκη, Δέσποινα Κουβάτσου, Μαρκέλλα Κουφουδάκη, Νίκος Κρανάκης, Θεόδωρος Λάϊος,
Σταυρούλα Μιχαλοπούλου, Αθανάσιος Μπερούτσος, Ιωάννης Μπρούζος, Σπύρος Πανουργιάς,
Αφροδίτη Παπαδουλή, Σμαράγδα Παπούλια, Ρόζα Βεζυρτζή-Παππά, Πάνος Πασσίσης,
Κατερίνα Στρατάκου, Γιώργος Ταξιαρχόπουλος, Μαρία Φιλιππακοπούλου, Gabriel Grama,
Melina Moisidelis, Paschalis, Asterios Toris.
Επιμέλεια: Γιάννης Κολοκοτρώνης
Καθηγητής Ιστορίας της Τέχνης, Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών – Δ.Π.Θ.
The experience of dreaming
Η Εμπειρία του Ονείρου, ή αλλιώς, Η τέχνη είναι Ενέργεια
Στον ύπνο, ο άνθρωπος έρχεται σ’ επαφή με το υποσυνείδητο, μια άλλη ενεργειακή πηγή της ανθρώπινης δημιουργικότητας. Στα όνειρα όλες οι αντιφάσεις του υλικού κόσμου συμφιλιώνονται. Θεός ή δαίμονας στην αρχαιότητα ο Ύπνος με λευκό χιτώνα αδελφός του Θάνατου με το μαύρο χιτώνα, του Μορφέα, του Φοβήτορα, του Φάντασου και άλλων χιλίων αδελφών ή παιδιών εκτονώνανε τις αγωνίες, τους φόβους και τα πάθη της ανθρώπινης φύσης για να ανατροφοδοτήσουν το υποσυνείδητο με νέες επιθυμίες – σκέψεις. Στον υλικό κόσμο, τα όνειρα των ανθρώπων είναι εν δυνάμει πραγματοποιήσιμα, αγκιστρωμένα στη λογική της διαχείρισης της ύλης διηθίζονται στα νάματα της συνείδησης και εμφανίζονται ως σκέψεις – επιθυμίες. Συνειδητό και υποσυνείδητο πηγάζουν από την ίδια πηγή ενέργειας.
«…» Η τέχνη είναι ενέργεια και η ύλη ο τρόπος με τον οποίο εκδηλώνεται η ενέργεια. Η φαντασία και η λογική είναι τα άκρα στο νήμα της Ενέργειας. Η φαντασία απαιτεί τη διαίσθηση και η λογική απαιτεί τα μαθηματικά. Η διαίσθηση και τα μαθηματικά είναι τα άκρα στο νήμα των Συμβόλων.
Φαντασία__________________________________________________________Λογική
νήμα της Ενέργειας
Διαίσθηση__________________________________________________________Μαθηματικά
νήμα των Συμβόλων
Αλλά γιατί έχουμε ανάγκη τα σύμβολα; Επειδή είναι πιο ισχυρά από τη διατύπωση του λόγου; Οι λέξεις αποτελούνται από σύμβολα, τα γράμματα είναι σύμβολα, οι προτάσεις είναι σειρά παρατεταγμένων συμβόλων. Γι’ αυτό η έναρξη της τέχνης σχετίζεται με τη γραφή.
Έτσι, κάθε έργο τέχνης είναι μια αντίδραση στην απόλυτη υλικότητα. Εμπεριέχει ένα κομμάτι της αλήθειας, η οποία και αυτή με τη σειρά της επεξηγεί τη γνώση της υλικότητας. Όμως, κανένα έργο τέχνης δεν υποκατέστησε την ήδη γνωστή αλήθεια με μια νέα πνευματική αλήθεια καθολικής αποδοχής. Γι’ αυτό κάθε έργο τέχνης είναι μερικής αλήθειας ανεπαρκές αλλά σημαντικό ως έκφραση και τμήμα της συνολικότερης αλήθειας. Το σφάλμα και των πλέον φωτισμένων καλλιτεχνών που άγγιξαν την πνευματικότητα και είχαν τη δύναμη να την εικονογραφήσουν ήταν όταν προβληματίστηκαν για την αναπαράσταση της ενέργειας. Εκεί είδαν αγγέλους να ίπτανται, να θρηνούν, να μετέχουν με υλική υπόσταση στα ζητήματα της ανθρωπότητας. Καθένας μετέχει των αχράντων μυστηρίων όχι σε υλικό επίπεδο αλλά σε ενεργειακό, όπως ακριβώς η δύναμη της προσευχής έγκειται στην έκλυση ενέργειας. Η ποσότητα της ενέργειας που απορροφά ένας προσευχόμενος ισοδυναμεί με την έκσταση μπροστά στο πιο μεγάλο αριστούργημα της τέχνης. Αν είχε δημιουργηθεί, θα το γνωρίζαμε!
Έτσι, η τέχνη γίνεται μια από τις επιλογές του ανθρώπου να διαισθάνεται, να σκέφτεται και να ζει με έναν άλλο τρόπο, διαφορετικό αλλά ανάλογο με εκείνο τον οποίο καθένας επιλέγει μέσα από το επάγγελμά του. Αν τα μεγάλα έργα τέχνης εμπεριέχουν την πολυπόθητη ισορροπία στην οποία η μια τάση δεν ανατρέπει ή δεν πολεμά την άλλη, επειδή πρόκειται για ποικίλες μορφές έκφρασης της ενέργειας, τα σημερινά μεγάλα έργα τέχνης, ισορροπημένα ανάμεσα στο ατσάλι και την τεχνογνωσία, πολεμούν την ανάμνηση του παρελθόντος και επιχειρούν να προβλέψουν το μέλλον που δε θα είναι άλλο από την εξερεύνηση της ενέργειας.»[1]
Ο τίτλος της έκθεσης “The experience of dreaming” παραπέμπει στη διαρκή εξερεύνηση της ενέργειας. Τα έργα της έκθεσης είναι η οπτική καταγραφή της από τον καλλιτέχνη είτε εν υπνώσει (υποσυνείδητα), είτε εν εγρηγόρσει (συνειδητά). Γι’ αυτό την ισορροπία τους την αναζητάμε σε ένα διαρκές παιχνίδι ανάμεσα στο συνειρμό και την φαντασιακή επινοητικότητα, ανάμεσα στη λογική και το όνειρο, το συνειδητό και το υποσυνείδητο.
Ρωτά ο ποιητής:
Γιάννης Κολοκοτρώνης
Καθηγητής Ιστορίας της Τέχνης
Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών – Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης
_________________
[1] Απόσπασμα από το βιβλίο, Γιάννης Κολοκοτρώνης, Γενικά χαρακτηριστικά της τέχνης στον 20ο αιώνα, Εκδόσεις Καστανιώτη 2008, σ.78-84.
2 Οδυσσέας Ελύτης, Ανοιχτά Χαρτιά, Εκδόσεις Ίκαρος,1987, σ.143-144.